برای انجام یک وضوی صحیح باید شرایطی را در نظر داشت و آنها را رعایت کرد. آبی که با آن وضو میگیریم باید پاک باشد. همچنین وضو با آب مضاف یا غصبی مانند آبی که وقف افراد خاص است باطل است. حتی اگر نمیدانستیم که آب نجس یا مضاف بوده وضو و نمازی که با آن خواندهشده باطل است.
ظرفی که آب وضو در آن قرار دارد باید مباح باشد یعنی اجازه استفاده از آن را داشته باشیم.همچنین نباید ظرف آب وضو از طلا و نقره باشد. از شرایط اعضای وضو یکی این است که پاک باشند ولی اگر عضوی که شستن یا مسح آن تمامشده نجس شود وضو صحیح است ولی باید توجه داشته باشیم که برای نماز باید کل بدن پاک باشد. همچنین اگر جایی غیر از اعضای وضو نجس باشد میتوان وضو گرفت.
یکی دیگر از شرایط اعضای وضو این است که مانعی از رسیدن آب در آنها وجود نداشته باشد و از هر چیزی که به عنوان مانع حساب شود مانند:
خطوط ماژیک و خودکار به صورتی که دارای جرم باشد.
خمیر، گچ، روغن، قیر، گِل و … باید قبل از وضو برطرف شود.
البته خالکوبی و رنگ سفیدی که پس از گچ کاری و مانند آن، روی دست میماند مانع به حساب نمیآید و اشکالی ندارد.
در صورتی که بعد از وضو و حتی بعد از نماز متوجه شوید که عضوی از اعضای وضو نجس بوده و یا مانعی در آن وجود داشته است وضو و نمازمان باطل است و باید پس از آب کشیدن یا برطرف کردن مانع دوباره وضو گرفته، نماز بخوانیم.
شخصی که وضو میگیرید باید با قصد قربت و اطاعت از دستور خداوند وضو بگیرد؛ پس اگر به قصد ریا یا خنک شدن یا تفریح وضو بگیریم وضویمان باطل است. البته لازم نیست که نیت با زبان گفته شود بلکه همین که قلباً قصد قربت میکنیم کافی است.
کسی که میتواند خودش وضو بگیرد نباید از کسی کمک بگیرد ولی اگر شخص دیگری فقط آب را در دست وی بریزد وضو باطل نمیشود؛ البته این عمل مکروه است.
هر گاه کسی نمیتواند خودش وضو بگیرد باید در آنچه نمیتواند از کسی کمک بگیرد و خودش نیت وضو داشته باشد. شخص کمککننده باید برای مسح سر و پا از دستهای خود وضو گیرنده استفاده کند و دست او را بر سر و پاهایش بکشد؛ مگر آنکه این مقدار هم ممکن نباشد که در این صورت باید از دست او رطوبت بگیرد و مسح او را انجام دهد. از شرایط کیفیت وضو این است که در آن ترتیب را رعایت کنیم یعنی شستنها مسحها را به ترتیب گفتهشده انجام دهیم؛ بنابراین اگر ترتیب اعمال به هم بخورد وضو باطل میشود؛ مگر اینکه دوباره از جایی که ترتیب بههمخورده وضو را ادامه دهیم.
موالات نیز باید رعایت شود یعنی در بین اعمال وضو فاصلهای ایجاد نشود که سبب شود رطوبت عضو قبلی خشک شود؛ یا طبق فتوای برخی از نظرات مراجع معظم تقلید انسان را از حالت وضو خارج کند؛ بنابراین اگر کسی بین اعمال وضو راه برود به طوری که بگویند در حال وضوست، وضوی او اشکالی ندارد. همچنین اگر رطوبت وضو به خاطر گرمای شدید هوا خشک شود موالات به هم نخورده است.
همچنین شرط دیگر وضو گیرنده این است که استفاده از آب برای او ضرر نداشته باشد؛ بنابراین اگر مثلاً استفاده از آب گرم برایش ضرری ندارد با آن وضو میگیرد و اگر کلاً استفاده از آب برایش ضرر دارد باید تیمم کند و چنانچه وضو بگیرد وضویش باطل است.
آخرین شرط این است که وقت کافی برای وضو و نماز داشته باشیم؛ پس اگر متأسفانه نماز به قدری دیر شد که اگر وضو بگیریم تمام نماز یا مقداری از آن بعد از وقت خوانده میشود باید تیمم کنیم.
شما می توانید برای فهم و درک بهتر آموزش ، ویدیو مربوط به آن را در تبیان به صورت آنلاین مشاهده نمایید:
برای مشاهده آنلاین ویدیو روی لینک زیر زیر کلیک کنید:
یا آن را از لینک های زیر دانلود و سپس مشاهده فرمایید:
حجم : 47.26 مگابایت
دانلود با کیفیت متوسط و نسخه کم حجم
حجم : 8.02 مگابایت
زمان ویدیو:
6 دقیقه و 11 ثانیه
پی نوشت:
آب پاک، مطلق و مباح: العروة الوثقی ص 158 و ص 62 م 8 / رساله مراجع ص 173 م 265
عدم علم به آب نجس یا مضاف: العروة الوثقی ص 160 م 4 / رساله مراجع ص 173 م 265
مباح بودن فضای وضو و مکانی که آب وضو در آن میریزد: رساله مراجع ص 173 م 265
مباح بودن ظرف آب وضو: العروة الوثقی ص 159 الرابع/ رساله مراجع ص 178
از جنس طلا یا نقره نبودن: العروة الوثقی ص 165 الخامس/ رساله مراجع ص 178
انحصار در ظرف غصبی: رساله مراجع ص 178 م 273
طهارت اعضای وضو: العروة الوثقی ص 158 الثانی/ رساله مراجع ص 180
نجس شدن عضوی که شستن یا مسح آن تمامشده: رساله مراجع ص 180 م 276
طهارت بدن برای نماز: رساله مراجع ص 469 م 799
نجس شدن جایی غیر از اعضای وضو: رساله مراجع ص 180 م 277
عدم مانع در اعضا: العروة الوثقی ص 159 الثالث/ رساله مراجع ص 178
عدم علم به نجاست اعضا یا وجود مانع: العروة الوثقی ص 160 م 4