نماز، به عنوان یک فریضه دینی، نقش مهمی در کاهش آسیبهای اجتماعی دارد. اقامه نماز و توجه به مفاهیم آن میتواند به عنوان عاملی بازدارنده در برابر بسیاری از ناهنجاریها و رفتارهای آسیبزا عمل کند. از سوی دیگر، نماز جماعت با ایجاد انسجام اجتماعی و نظارت همگانی، میتواند در پیشگیری از بروز آسیبهای اجتماعی مؤثر باشد. همچنین، نماز با تأکید بر اخلاق و معنویت، میتواند به تقویت بنیان خانواده و تربیت صحیح فرزندان کمک کند.
تاثیرات نماز در کاهش آسیب های اجتماعی از منظر قران کریم
از بین تمام فرائض واجب دینی در قرآن خداوند متعال نقش و اثر نماز را بیشتر در این دنیا حواله نموده است تا آخرت، از جمله:
به درستی که نقش نماز این است که انسان را از فحشاء و منکرات باز می دارد مربوط به این دنیای انسان ها می باشد. (عنکبوت ۴۵)
(اسْتَعِينُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ – البقره/۱۵۳) ، از صبر و نماز کمک بگیرید، مربوط به حل مشکلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و … مردم در این دنیا می باشد و خداوند نماز را وسیله ای کمکی، مؤثر و قابل اطمینان در چالش ها و مشکلات زندگی قرارد داده است.
و یا وقتی خداوند می فرمایند “وَأْمُرْ أَهْلَكَ بِالصَّلَوةِ – طه/۱۳۲” (خانواده ات را به نماز امر کن)، در ادامه می فرماید “نَحْنُ نَرْزُقُكَ – طه/۱۳۲” (ما رزق تو را می دهیم)، به طوری که پیامبر اسلام هر زمان دچار مشکل اقتصادی می شدند، اطرافیان را به نماز دعوت می کردند که ثمره دعوت دیگران به نماز، نزول برکت و رزق و روزی خداوند را به همراه می آورد.
(وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكاً – الانبیاء/۱۹۳) ، اگر از ذکر خدا دوری کنید، معیشت تلخ و مشکل می شود که خداوند راه حل غلبه بر مشکلات اقتصادی و معیشتی را در این دنیا نماز ذکر نموده است.
نقش نماز در کاهش آسیبهای اجتماعی:
بازدارندگی از منکرات:
نماز با یاد خدا و توجه به دستورات دینی، میتواند از بروز رفتارهای ناپسند و منکرات جلوگیری کند. این امر به ویژه در کنترل حرص، بخل و دیگر ریشههای بسیاری از آسیبهای اجتماعی مؤثر است.
کاهش اضطراب و استرس:
نماز با ایجاد آرامش روحی و روانی، میتواند به کاهش اضطراب و استرس که از عوامل مؤثر در بروز بسیاری از آسیبهای اجتماعی هستند، کمک کند.
تقویت بنیان خانواده:
نماز با تأکید بر اخلاق و معنویت، میتواند به تحکیم روابط خانوادگی و تربیت صحیح فرزندان کمک کند.
تقویت نظارت همگانی:
نماز جماعت با ایجاد حس مسئولیتپذیری و نظارت همگانی، میتواند در پیشگیری از بروز آسیبهای اجتماعی مؤثر باشد.
تقویت روحیه همکاری و همبستگی:
نماز با تأکید بر وحدت و همبستگی مسلمانان، میتواند روحیه همکاری و همبستگی اجتماعی را تقویت کند.
کاهش فقر و فساد:
با توجه به نقش زکات در نماز، میتوان گفت که نماز میتواند در کاهش فقر و فساد که از عوامل اصلی آسیبهای اجتماعی هستند، مؤثر باشد.
سلامت روان:
نماز با ایجاد آرامش درونی و کاهش اضطراب، میتواند به سلامت روان افراد کمک کند.
نتیجه گیری:
نماز با توجه به ابعاد فردی و اجتماعی خود، میتواند نقش مهمی در کاهش آسیبهای اجتماعی ایفا کند. از این رو، ترویج و اقامه نماز در جامعه، میتواند به عنوان یک راهکار مؤثر برای پیشگیری از بروز آسیبهای اجتماعی و ارتقای سلامت جامعه مورد توجه قرار گیرد. نماز به عنوان ستون اصلی دین نقش بسیار مهمی در جلوگیری از گرایش انسان ها به آسیب های مختلف اجتماعی دارد. نماز علاوه بر این که بنده را به خالق و پرودگارش نزديك می سازد و حلقه اتصال بين عبد و معبود بوده و عشق به خدا را در قلب و باطن او زنده می سازد و موجب دوری او از هر نوع گناه، معصیت و آسیب می شود، در بعد دیگر نیز هرگز نميگذارد فرد در مقابل خلق خدا بيتفاوت بماند.