جام نماز سایت تخصصی نماز
تسبیحات حضرت زهرا (س) یکی از با فضیلت‌ترین ذکرها در بین مسلمانان است که بعد از نمازهای واجب، هنگام وقت خواب و ابتدای زیارت بزرگان و پیشوایان دین بر مداومت این ذکر تاکید شده است. تسبیحات حضرت زهرا (س) پس از هر نماز (واجب یا مستحب) مستحب، اما ذکر آن پس از نماز صبح مستحب مؤکد است. تسبیحات حضرت زهرا توسط پیامبر اکرم (ص) به ایشان آموخته شده است تا در هنگام غلبه مشکلات به آسان شدن آن کمک کند و حضرت فاطمه الزهرا در تمام طول عمر خود این ذکر را ترک نکردند.
تسبیحات حضرت زهرا (س)
تسبیحات حضرت زهرا (س) ذکری با تعداد ۳۴ مرتبه الله اکبر، ۳۳ مرتبه الحمدالله و ۳۳ مرتبه سبحان الله است، که حضرت محمد (ص) این ذکر را به دخترشان حضرت زهرا (س) آموخته‌اند.
روایت تسبیحات حضرت زهرا (س)
روایت است: هنگامی که حضرت فاطمه زهرا (س) از سختی کارهای خانه در زحمت بود، امیرمؤمنان (ع) به ایشان فرمودند: نزد پدر برود و خدمتکاری درخواست کند تا در امور منزل یار و همکارش باشد. وقتی پیامبر (ص) از خواسته آنان آگاه شد، فرمود: «ای فاطمه، می‌خواهی چیزی به تو عطا کنم که از خدمتکاری و همه دنیا با آنچه در آن است، ارزشمندتر است؟ حضرت فاطمه (س) فرمودند: مشتاقم بدانم چیست؟ پیامبر (ص) فرمودند: بعد از نماز ۳۴ الله اکبر، ۳۳ مرتبه الحمدالله و ۳۳ مرتبه سبحان الله بگو و آن را با «لا اله الا الله» ختم کن. این کار برائت از چیزی که می‌خواهی و از دنیا و هرچه در آن است، بهتر است.
در آن لحظه که این هدیه آسمانی به فاطمه (س) عطا شد، فرمود: «از خدا و رسول او راضی شدم.»
معنی تسبیحات حضرت زهرا (س)
الله اکبر
انسان با گفتند ذکر الله اکبر به ناتوانی و عز خود در درگاه الهی و بزرگی و عظمت خداوند اقرار می‌کند.
جمیع بن عمیر می‌گوید: در محضر امام‌صادق (ع) بودم. حضرت از من پرسید: «جمله «الله اکبر» یعنی چه؟ گفتم: یعنی خدا از همه چیز بزرگ‌تر است. حضرت فرمود: مطابق این معنا خدا را چیزی تصور کرده‌ای و او را بزرگ‌تر از آن چیزها تصور نموده‌ای. عرض کردم: پس معنی «الله اکبر» چیست؟ حضرت پاسخ داد: معنایش این است؛ «الله اکبر من ان یوصف؛ خداوند بزرگ‌تر از آن است که توصیف گردد.»
الحمد الله
پس از آن‌که انسان به عجز و ناتوانی خود در شناخت خداوند اقرار کرد، و پس از این مرحله باید خدا را حمد و ستایش کند. امام صادق (ع) فرمود: شکر هر نعمتی، و اگر چه بزرگ باشد این است که حمد خدای عزوجل کنی.
سبحان الله
سبحان الله یعنی پاک و منزه دانستن خداوند از هر نقص و عیبی است. شخصی از حضرت علی (ع) پرسید: معنی «سبحان الله» چیست؟ حضرت فرمود: «سبحان الله» تعظیم مقام بلند و با عظمت خدا و منزه دانستن او از آنچه مشرکان می‌پندارند، است و زمانی‌که بنده این کلمه را می‌گوید، همه فرشتگان بر او درود می‌فرستند.
اهمیت تسبیحات حضرت زهرا (س) در روایات
امام صادق (ع) می‌فرمایند:
- امام صادق (ع) می‌فرمایند: «هر که پس از به جای آوردن نماز واجب خود و قبل از دراز کردن پاهایش- یعنی بر هم زدن حالت نماز- تسبیح حضرت فاطمه علیها السّلام را به جای آورد و در انتهای آن یک مرتبه لا اله الّا اللَّه بگوید، مشمول مغفرت خداوند واقع می‌شود.»
- امام صادق (ع) در روایت دیگری می‌فرمایند: «تسبیح فاطمه زهرا علیها السّلام بعد از نماز واجب در نزد من محبوبتر است از هزار رکعت نماز در هر روز.»
- امام صادق (ع) می‌فرمایند: هرکس تسبیح فاطمه (س) را در نماز واجب و قبل از اینکه از حالت جلوس تشهد و سلام خارج شود به جا آورد، خدا بهشت را بر او واجب کند. (فلاح السائل، ص ۱۶۵)
- امام باقر (ع) می‌فرماید: هر کس تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام را به جا آورد و پس از آ ن استغفار کند، مورد مغفرت قرار می‌گیرد و آن تسبیح به زبان صد است و در میزان (اعمال) هزار (ثواب) دارد و شیطان را دور کرده و خدای رحمان را خشنود می‌نماید. (وسایل الشیعه، ج ۴، ص ۱۰۲۳، ح ۳)
- یکی از مهمترین ها در لیست ثواب تسبیحات حضرت زهرا با انگشتان دست، نجات از سختی هاست. امام صادق (ع) می‌فرماید: ای اباهارون! ما بچّه های خود را همان طور که به نماز امر می‌کنیم، به تسبیح حضرت فاطمه علیهاالسلام نیز امر می‌کنیم. تو نیز بر آن مداومت کن؛ زیرا هرگز به شقاوت نیفتاده است، بنده‌ای که بر آن مداومت نموده است. (فروع کافی، کتاب الصلاه، ص ۳۴۳، ح ۱۳)
- امام باقر (ع) درباره تسبیح حضرت فاطمه (س) می‌فرماید: خداوند متعال با هیچ ستایشی، بالاتر از تسبیحات فاطمه زهرا (س) عبادت نشده است و اگر چیزی افضل از آن وجود داشت، رسول خدا (ص) آن را به فاطمه (س) اعطاء می‌کرد. (تسبیحات حضرت زهراء، ص ۱۰، به نقل از علل الشرایع/۳۶۶)
- ذکر تسیبیح حضرت زهرا (س) پیش از خواب در روایات متعددی توصیه شده است.
همچنین سفارش شده است برای گفتن تسبیحات حضرت زهرا (س) شرایطی را رعایت کنیم ازجمله:
- رعایت تعداد و ترتیب اذکار
- حضور قلب و توجه معنوی در هنگام گفتن
- آغاز کردن ذکر تسبیح بلافاصله پس از پایان نماز و بدون برهم زدن حالت نماز و انجام کاری دیگر؛
- رعایت موالات بین اجزای تسبیح به معنای فاصله نیانداختن بین اذکار و قطع نکردن تسبیح با کاری دیگر
ثواب تسبیحات حضرت زهرا به ترتیب بعد از نماز
در خصوص ثواب تسبیحات حضرت زهرا به ترتیب بعد از نماز چندین روایت وجود دارد:
امام باقر علیه السلام می فرماید: اگر کسی تسبیحات حضرت زهرا را بگوید و سپس طلب بخشش کند مورد آمرزش خداوند قرار می گیرد. این تسبیح اگرچه به زبان ۱۰۰ مرتبه ولی در عمل معادل هزار تسبیح شمرده می شود و شیطان را از وی دور می کند و خداوند را خشنود می کند.
همچنین در خصوص ثواب تسبیحات حضرت زهرا از امام صادق علیه السلام روایت شده است: اگر کسی بعد از نمازهای واجب، تسبیحات حضرت زهرا (س) را بگوید و پس از آن یک مرتبه تکرار کند ” لا اِلهَ اِلَّا اللَّه”، آمرزیده خواهد شد.
در حدیث دیگر از ایشان آمده است: گفتن تسبیحات حضرت زهرا (س) در هر روز پس از هر نماز واجب، از به جا آوردن هرزار رکعت نماز در روز، نزد پروردگار محبوبتر می باشد.
تسبیحات حضرت زهرا برای حاجت
در خصوص تاثیر تسبیحات حضرت زهرا برای حاجت از امام صادق به یکی ز اصحاب توصیه شده است: ای اباهارون! ما همانطور که فرزندان خود را به خواندن نماز توصیه می کنیم، به گفتن تسبیحات حضرت زهرا نیز توصیه می کنیم، تو هم به آن مداومت ورز، زیرا باعث بنده ای که بر آن مداومت نماید هرگز به شقاوت نمی افتد.
همچنین در جای دیگر به روایت از ایشان آمده است: اگر کسی تسبیحات حضرت زهرا (س) را در نمازهای واجب و پیش از اینکه از حالت نشسته تشهد و سلام خارج شود بگوید، خداوند بهشت را برای او واجب می کند.
آیا ترتیب تسبیحات حضرت زهرا مهم است؟
ترتیب تسبیحات حضرت زهرا در احادیث شیعی با ذکر “الله اکبر” شروع می شود، اما بر اساس احادیث اهل سنت این ذکر در پایان گفته می شود.
در مورد ترتیب ذکرهای “الحمدالله” و “سبحان الله” نیز در احادیث شیعه اختلاف نظر دارید، در اغلب احادیث شیعه “الحمدلله” را به “سبحان الله” مقدم شمرده اند و تنها در تعدادی از آنها جا به جا بیان شده است.
مهم این است که تسبیحات حضرت زهرا با ذکر الله اکبر شروع شود و از آنجایی که امام علیه السلام نیز به ترتیب حمد و تسبیح تاکید نکرده است، پس ترتیب آنها مهم نیستند.
